Tak, jednakże utrata kontroli jest możliwa tylko w przypadku, gdy komornik zajmie udziały wspólnika-dłużnika, a wierzyciel nie może się zaspokoić z praw majątkowych związanych z zajętymi udziałami, w tym m.in. z dywidendy przypadającej na zajęte udziały.
Spółką komandytową, w której komplementariuszem jest spółka z o.o., zarządzają członkowie zarządu spółki z o.o. Aby mieć realną kontrolę nad spółką komandytową należy posiadać uprawnienia do powoływania oraz odwoływania członków zarządu spółki z o.o. Jeśli umowa spółki z o.o. nie stanowi inaczej, członek zarządu jest powoływany oraz odwoływany uchwałą wspólników. W związku z tym kontrolę nad spółką komandytową zapewnia posiadanie udziałów w spółce z o.o., będącej komplementariuszem w spółce komandytowej.
Wskutek popadnięcia w długi przez wspólnika sp. z o.o. istnieje zagrożenie, że komornik zajmie jego udziały w spółce z o.o. Z mocy zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie uprawnienia majątkowe wspólnika-dłużnika wynikające z zajętego udziału, które są niezbędne do zaspokojenia wierzyciela w drodze egzekucji, może również podejmować wszelkie działania, które są niezbędne do zachowania prawa (udziału). Oznacza to, że wierzycielowi należy się m.in. dywidenda przypadająca na zajęte udziały czy też kwota likwidacyjna uzyskana w toku likwidacji spółki z o.o.
Jednakże wierzycielowi nie przysługują w ramach zajętego udziału tzw. uprawnienia korporacyjne, na które składają się przede wszystkim prawo do udziału w zgromadzeniu wspólników oraz do wykonywania prawa głosu na tych zgromadzeniach.
Zachowanie przez wspólnika-dłużnika prawa do udziału oraz głosowania na zgromadzeniach wspólników spółki z o.o. pozwala mu zachować realny wpływ na sprawy spółki z o.o. oraz spółki komandytowej.
Analizując pozycję wspólnika-dłużnika, którego udziały zostały zajęte, trzeba mieć dodatkowo dwie kwestie na uwadze: po pierwsze, zgodnie z art. 910(2) § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli zajdzie potrzeba realizacji innych (niż majątkowe) uprawnień wynikających z zajętego udziału, sąd na wniosek dłużnika lub wierzyciela albo z urzędu ustanowi zarządcę – przepis ten przewiduje ewentualną możliwość ograniczenia praw korporacyjnych dłużnika-wspólnika, lecz w praktyce ograniczenia takie zdarzają się bardzo rzadko; po drugie, jeśli dana uchwała wspólników nawet pośrednio może zagrażać lub ograniczać możliwość zaspokojenia wierzyciela z zajętego udziału, posiada on wówczas legitymację do zaskarżenia takiej uchwały zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych.
Egzekucja z udziałów spółki z o.o. jest dość dotkliwa w skutkach dla wspólnika, z którego udziałów następuje egzekucja. Wierzyciel bez względu na wysokość egzekwowanej należności może zająć wszystkie udziały dłużnika będącego udziałowcem w spółce z o.o.
Egzekucja z udziałów spółki z o.o. następuje najczęściej albo poprzez zaspokojenie się wierzyciela z dywidendy przypadającej na te udziały (ewentualnie z kwoty likwidacyjnej) albo poprzez sprzedaż tychże udziałów. Właśnie w przypadku sprzedaży udziałów w ramach postępowania egzekucyjnego wspólnik-dłużnik zostaje pozbawiony kontroli nad spółką z o.o., a w skutek tego także nad spółka komandytową.
Witold Chmarzyński