Czy zbycie ogółu praw i obowiązków (udziału) wspólnika spółki komandytowej zawsze wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych? W poniższym artykule wskazujemy, że niekoniecznie. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się kiedy nie zapłacisz PCC.
Umowa sprzedaży czy umowa odpłatnego zbycia
Istota problemu sprowadza się do analizy czy dana umowa, której przedmiotem jest przeniesienie (zbycie) ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce osobowej powinna być kwalifikowana jako umowa sprzedaży, czy może powinno się ją określić jako umowę odpłatnego zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika odrębnie uregulowaną w Kodeksie spółek handlowych.
Umowa sprzedaży jest to umowa, przez którą sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Stosujemy tu również odpowiednio przepisy o sprzedaży praw. Oznacza to, że istotą umowy sprzedaży prawa jest zbycie przez sprzedawcę na rzecz kupującego praw w zamian za stosowne wynagrodzenie (cenę). Więcej o sprzedaży ogółu praw i obowiązków wspólnika przeczytasz w artykule Jak sprzedać udział w spółce komandytowej?
Pojawiają się jednak poglądy, że inaczej należy kwalifikować umowę zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej (w tym komandytowej). Skutkiem takiej umowy jest bowiem nie tylko przeniesienie praw związanych z uczestnictwem w spółce, ale również przeniesienie obowiązków ściśle z nim związanych. Warto również zauważyć, że nabywca ogółu praw i obowiązków odpowiada solidarnie ze zbywcą za zobowiązania związane z uczestnictwem w spółce. W konsekwencji wyciągany jest wniosek, że nie należy utożsamiać umowy sprzedaży z umową odpłatnego zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce komandytowej.
Dowiedz się więcej o spółce komandytowej! Zamów V wydanie książki “Komandytowa” w wygodnej formule pytań i odpowiedzi, dzięki której szybko znajdziesz odpowiedź na nurtujące pytania!
Odpłatne zbycie OPiO a PCC
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko czynności wymienione wprost w ustawie o PCC, w tym w między innymi umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Ustawa o PCC nie wymienia natomiast w katalogu czynności opodatkowanych umowy odpłatnego zbycia ogółu praw i obowiązków.
Jeżeli zatem przyjąć, że umowa odpłatnego zbycia ogółu praw i obowiązków jest czym innym niż umowa sprzedaży ogółu praw i obowiązków, nie będzie ona objęta obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Warto jednak pamiętać, że sporządzając umowę zbycia ogółu praw i obowiązków należy wyraźnie wskazać zamiar stron umowy, aby nie uniknąć ewentualnych wątpliwości, czy zawarta umowa nie jest w rzeczywistości umową sprzedaży.
Stanowisko organów podatkowych
Jak do kwestii opodatkowania PCC umów zbycia OPiO podchodzą organy podatkowe? W ostatnim czasie można zauważyć, że stanowisko organów jest korzystne dla podatników. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 9 sierpnia 2019 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.120.2019.1.MZA, uznał, że jeśli do przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej dochodzi na podstawie umowy, o której mowa w art. 10 K.s.h. (tj. odpłatnej umowy o przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika), to umowa ta jako niemieszcząca się w zamkniętym katalogu czynności podlegających PCC - nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. Podobne stanowisko zostało przedstawione w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS z dnia 7 maja 2019 r., nr 0111-KDIB4.4014.67.2019.1.BB, czy z dnia 28 grudnia 2018 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.234.2018.1.SK.
Każdorazowo warto jednak rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przez Dyrektora KIS, zwłaszcza przy transakcjach, w których cena za nabywany ogół praw i obowiązków jest wysoka.
Więcej na temat obowiązków podatkowych przy zbyciu ogółu praw i obowiązków można przeczytać na naszym portalu Doradzamy.to w artykule Jaki jest podatek przy sprzedaży firmy?
Michał Walczak
Jan Kacprzak