12 lutego opublikowano uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 grudnia 2020 r. (II FSK 2048/18), który wypowiadał się w sprawie opodatkowania wypłacanych w ciągu roku zaliczek na poczet zysku komplementariuszom. Sprawa dotyczyła bezpośrednio spółki komandytowo-akcyjnej, ale tego typu spółki dotyczą te same przepisy podatkowe co spółki komandytowej, więc wnioski z tego wyroku można odnosić również do spółki komandytowej.
Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne podatnikami CIT na takich samych zasadach
Jedną z największych podatkowych zmian 2021 r. było nałożenie na spółki komandytowe opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Aktualnie to spółka komandytowa będzie płaciła podatek od wypracowanego dochodu, nie będzie już transparentna podatkowo – wspólnicy nie będą płacić na bieżąco zaliczek na podatek dochodowy od przychodów i kosztów, które przysługują im ze spółki w odpowiedniej proporcji. To spółka, jako podatnik CIT będzie najpierw opodatkowywała swoje wypracowanie dochody podatkiem CIT, a następnie wystąpi w roli płatnika i odprowadzi podatek od wypracowanego zysku netto wypłacanego wspólnikom, gdy oczywiście postanowią oni o wypłacie tego zysku. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule CIT w spółce komandytowej – na co zwrócić uwagę?
Warto przypomnieć, że podobna „rewolucja podatkowa” miała miejsce w 2014 r., kiedy podatkiem CIT zostały objęte spółki komandytowo-akcyjne. Na temat opodatkowania spółki komandytowo-akcyjnej w 2022 roku oraz aspektów prawnych jej funkcjonowania możesz przeczytać w naszym artykule S.K.A. a Polski Ład – wady i zalety. Z uwagi na to, że spółki komandytowe podlegają analogicznym przepisom podatkowym jak spółki komandytowo-akcyjne, w przypadku niejasności w interpretacji znowelizowanych przepisów możemy dzisiaj w wielu aspektach odwoływać się do praktyki i orzecznictwa wypracowanego przez ostatnie 6 lat.
Orzeczeniem, które może okazać się bardzo ważne w praktyce funkcjonowania spółek komandytowych w nowym porządku prawnym, jest wyrok NSA z 3 grudnia 2020 r. (sygn. II FSK 2048/18).
Odliczenie komplementariusza – czy jest możliwe w trakcie roku?
Wskazane orzeczenie dotyczy przepisów dających możliwość odliczenia przez komplementariusza przy wypłacie zysków ze spółki komandytowo-akcyjnej podatku zapłaconego przez spółkę w ramach jej własnych rozliczeń podatkowych. Ustawa o PIT pozwala na obniżenie podatku komplementariuszowi o część CIT zapłaconego przez spółkę, która proporcjonalnie przypada na jego udział w zyskach spółki. Jest to mechanizm, który zapobiega podwójnemu (w sensie ekonomicznym) opodatkowaniu wspólników ponoszących pełną odpowiedzialność.
Powodem sporu z organami podatkowymi, który swój finał znalazł przed NSA, była kwestia opodatkowania zaliczek na poczet zysku wypłacanych komplementariuszom w ciągu roku.
Organy podatkowe w aktualnie wydawanych interpretacjach stoją na stanowisku, że zaliczki w trakcie roku podlegają opodatkowaniu w momencie wypłaty, a ewentualne obniżenie tego podatku dokonane może zostać po zakończeniu roku podatkowego spółki, czyli dopiero wtedy, kiedy będzie znana wysokość jej podatku (zmieniono w tym zakresie podejście zgodnie z którym pierwotnie twierdzono, że ewentualne odliczenie podatku od wypłaconych zaliczek na koniec roku nie jest w ogóle możliwe). Tak też stwierdzono w zaskarżonej do sądu interpretacji.
Dowiedz się więcej o spółce komandytowej! Zamów V wydanie książki “Komandytowa” w wygodnej formule pytań i odpowiedzi, dzięki której szybko znajdziesz odpowiedź na nurtujące pytania!
Rozstrzygnięcie NSA w sprawie komplementariusza
NSA nie podzielił poglądu organów skarbowych. W uzasadnieniu wskazał, że ze względu na opisywany mechanizm odliczenia, w momencie wypłaty zaliczki na poczet zysku w trakcie roku nie powstaje jeszcze zobowiązanie podatkowe, czyli w uproszczeniu konieczność zapłaty podatku.
Zdaniem sądu do skorzystania przez komplementariusza z odliczenia podatku zapłaconego przez spółkę konieczne jest poznanie wysokości jej podatku, a ten znany będzie dopiero wtedy, kiedy spółka rozliczy roczny dochód na formularzu CIT-8. Zatem dopiero w momencie, kiedy znana jest kwota podatku możliwa do odliczenia, wypłacona komplementariuszowi w ciągu roku zaliczka podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że zdaniem NSA zaliczki na poczet zysku wypłacane komplementariuszom nie podlegają opodatkowaniu na bieżąco, w trakcie roku – a ich podatkowe rozliczenie powinno nastąpić dopiero po złożeniu przez spółkę CIT-8.
Znaczenie wyroku dla spółek komandytowych
Przepisy podatkowe, których dotyczy wyrok są wspólne dla spółek komandytowo-akcyjnych i spółek komandytowych od 2021 r., dlatego też można przyjąć, że tezy z niego płynące znajdą zastosowanie również w funkcjonowaniu spółek komandytowych objętych CIT.
Pozostaje jednak pytanie, czy takie podejście do opodatkowania zaliczek na poczet zysku ugruntuje się w praktyce sądowej i interpretacyjnej organów. Na razie organy podatkowe pozostają niewzruszone i nadal wydają niekorzystne dla podatników interpretacje, niezgodne z omawianym wyrokiem NSA. Natomiast w orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych zaczynają pojawiać się już pierwsze pozytywne efekty tego wyroku. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie dnia 13 lipca 2021 r. wydał cztery wyroki, które podzielają w pełni stanowisko NSA oraz dotyczą bezpośrednio wspólników spółki komandytowej (sygn. akt I SA/Kr 792/21, I SA/Kr 793/21, I SA/Kr 794/21, I SA/Kr 795/21). Ten sam sąd wydał podobne rozstrzygnięcie w wyroku z dnia 16 grudnia 2021 r. (sygn. akt I SA/Kr 852/21). Podobnie rozstrzygnęły WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 26 stycznia 2022 r. (sygn. akt I SA/Gl 954/21) oraz WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 1 lutego 2022 r. (sygn. akt I SA/Bd 842/21). Najprawdopodobniej wyroki te zostaną zaskarżone przez organy skarbowe i przyjdzie nam jeszcze trochę poczekać na ostateczne rozstrzygnięcie tej sprawy.
Chcąc zastosować się do wskazanego orzeczenia, nie rozliczając podatkowo wypłat do komplementariusza w trakcie roku, bez posiadania własnej indywidualnej interpretacji, należy być zatem gotowym na ewentualny spór z organami podatkowymi.
Zapraszamy do kontaktu ze specjalistami kancelarii PragmatIQ, którzy pomogą Państwu wybrać odpowiednie podejście do opodatkowania wypłaty zaliczek w spółce komandytowej od 2021 r.
Mateusz Janus
Dominika Widła