Wypowiedzenie umowy spółki jest jednym ze sposobów wyjścia ze spółki komandytowej. Pojawiają się jednak wątpliwości co do zakresu swobody, którą dysponują wspólnicy przy konstruowaniu treści umowy spółki w zakresie zasad jej wypowiedzenia.
Dopuszczalność zmiany okresu wypowiedzenia
Zgodnie z kodeksem spółek handlowych, jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego. W praktyce oznacza to, że w przypadku gdy rok obrotowy spółki komandytowej pokrywa się z rokiem kalendarzowym, wspólnik powinien złożyć wszystkim wspólnikom oświadczenie o wypowiedzeniu umowy spółki najpóźniej do 30 czerwca.
W literaturze powszechnie dopuszcza się możliwość skrócenia w umowie spółki okresu wypowiedzenia. Powstaje natomiast pytanie czy można także go wydłużyć. Zdania w tym zakresie są podzielone. Niektórzy autorzy wskazują, że możliwość taka istnieje w ramach swobody zawierania umów, o ile nie będzie to skutkowało nadmiernym wydłużeniem okresu wypowiedzenia, powodującym uwięzienie wspólnika w spółce. W związku z tym pojawia się wątpliwość, jak daleko można ograniczyć okres wypowiedzenia umowy spółki.
Uzasadniając dopuszczalność ograniczenia możliwości wypowiedzenia umowy spółki warto zaznaczyć, że przepisy dopuszczają zawarcie umowy spółki komandytowej na czas oznaczony, np. na 10 lat. W takiej sytuacji umowy spółki wypowiedzieć nie można, chyba że wspólnicy co innego postanowili w umowie spółki. Zatem w przypadku, gdy wspólnicy zdecydują się zawrzeć umowę spółki na czas nieoznaczony i ustanowić 10-letni okres wypowiedzenia albo, wręcz przeciwnie, podpiszą umowę spółki na 10 lat i nie zdecydują się przyznać wspólnikowi prawa do wypowiedzenia spółki, to efekt jest taki sam w obu przypadkach – przez 10 lat wspólnik będzie uczestniczył w spółce komandytowej bez możliwości wypowiedzenia jej umowy.
Za dopuszczalnością ograniczenia wypowiedzenia umowy spółki przemawia również jednomyślność wspólników w zakresie zmiany umowy spółki. Jeśli wszyscy wspólnicy zagłosowali za wprowadzeniem ograniczenia możliwości wypowiedzenia to zasada swobody umów przemawia za dopuszczalnością takiego rozwiązania. Ograniczenie wypowiedzenia może mieć istotne uzasadnienie biznesowe, zwłaszcza w przypadku długotrwałych inwestycji, gdzie wspólnicy chcą mieć pewność, że spółka będzie kontynuowała działalność w niezmienionym składzie. Gdy okoliczności przemawiające za ograniczeniem wypowiedzenia ustaną, wspólnicy w każdej chwili mogą zmienić w umowie spółki zasady dotyczące wypowiedzenia.
Powyższe argumenty przemawiają za słusznością dopuszczenia do swobodnego uregulowania okresu wypowiedzenia umowy spółki przez wspólników.
Zmiana formy wypowiedzenia umowy spółki
Co do zasady, wypowiedzenia dokonuje się w formie pisemnego oświadczenia, które należy złożyć pozostałym wspólnikom albo wspólnikowi uprawnionemu do reprezentowania spółki. Niezachowanie formy pisemnej nie powoduje, że takie wypowiedzenie staje się nieważne. Jednak w przypadku sporu niedopuszczalny będzie dowód z zeznań świadków lub z przesłuchania stron na fakt wypowiedzenia umowy spółki komandytowej. Wspólnicy mogą także w umowie spółki komandytowej wskazać, że wypowiedzenia umowy spółki ma nastąpić w innej formie, np. atu notarialnego.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o formie wypowiedzenia umowy spółki, przeczytaj nasz artykuł Jak wypowiedzieć umowę spółki komandytowej?.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat skutków wypowiedzenia umowy spółki dla pozostałych wspólników oraz samej spółki komandytowej, przeczytaj nasz artykuł Wypowiedzenie umowy spółki sposobem na wyjście ze spółki komandytowej
Klaudia Soboń
Michał Walczak