|
Artykuł został przygotowany w oparciu o stan prawny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2020 r. Od dnia 1 stycznia bądź od 1 maja 2021 r. spółki komandytowe stały się podatnikami CIT, co powoduje, że informacje zawarte w niniejszym artykule przestały być aktualne. Jednakże niniejszy artykuł może okazać się pomocny do spraw i postępowań dotyczących okresu sprzed 1 stycznia 2021 roku, ponieważ do dochodów osiągniętych przez spółkę komandytową przed uzyskaniem przez nią statusu podatnika CIT stosuje się regulacje zawarte w ustawach o PIT i CIT w brzmieniu obowiązującym przed dniem, w którym spółka komandytowa stała się podatnikiem podatku CIT. Aktualne informacje dotyczące opodatkowania spółki komandytowej znajdziesz w artykułach CIT dla komandytowych – jaki jest ostateczny kształt ustawy? oraz CIT w spółce komandytowej – na co zwrócić uwagę?. |
Podobnie jak przychody generowane przez przedsiębiorców w ramach ich indywidualnych działalności, przychody ze spółki komandytowej (i innych spółek osobowych z wyjątkiem komandytowo-akcyjnej) zaliczane są do źródła „przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej” – dzięki temu wspólnicy spółki komandytowej mają możliwość rozliczenia straty podatkowej poniesionej także w innej spółce osobowej lub jednoosobowej działalności.
Spółka komandytowa – bezpieczeństwo i jednokrotne opodatkowanie dochodów
Spółka komandytowa może być dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców zarówno w czasie rozwoju i generowania wysokich dochodów, jak i chwilowego kryzysu.
Przede wszystkim, odpowiednio ukształtowana struktura właścicielska pozwala na zapewnienie wspólnikom spółki komandytowej bezpieczeństwa i ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki, o czym więcej w artykule Spółka komandytowa sposobem na bezpieczeństwo?
Na ograniczenie odpowiedzialności wspólników pozwala wprawdzie także spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jednak spółka komandytowa, w odróżnieniu od sp. z o.o., nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Generowane za pośrednictwem spółki komandytowej dochody podlegają opodatkowaniu wyłącznie na poziomie wspólników, proporcjonalnie do ich udziału w zysku - szersze porównanie korzyści wynikających z prowadzenia działalności w formie spółki komandytowej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawiliśmy w artykule Komandytowa vs. spółka z o.o. z CIT 9% - co bardziej się opłaca?
Poniesiona w ramach spółki strata może być natomiast rozliczona w kolejnych latach podatkowych pomniejszając dochód do opodatkowania, co ma szczególne znaczenie w czasach kryzysu, także w okresie panującej obecnie pandemii koronawirusa. Podatnicy, którzy prowadzą spółkę komandytową oraz inne spółki osobowe lub jednoosobową działalność, mają dodatkowo możliwość łącznego rozliczania strat powstałych w każdej z tych form, o czym więcej poniżej.
Strata podatkowa – zasady odliczania od dochodu
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ryzykiem ponoszenia strat – niekiedy strata jest efektem kosztownych inwestycji, które przyczynią się do poprawy sytuacji spółki i do generowania większych zysków w przyszłości. Czasami jednak, co może być szczególnie odczuwalne dla przedsiębiorców w związku z obecnym stanem epidemii, strata wynika po prostu ze zmniejszenia się przychodów, które nie pozwalają na pokrycie nawet bieżących wydatków. Przy dłuższym kryzysie rozwiązaniem może być czasowe zawieszenie prowadzonej działalności, o czym pisaliśmy w artykule Zawieszenie działalności gospodarczej – czy może być deską ratunku na czas kryzysu? na naszej stronie doradzamy.to.
Poniesiona w roku podatkowym strata może być jednak rozliczona w ciągu 5 kolejnych lat – w tym okresie dochód podlegający opodatkowaniu (i w konsekwencji podatek) będą niższe lub, jeśli strata była szczególnie wysoka, obowiązek zapłaty podatku może w ogóle nie wystąpić.
Rozliczając stratę podatkową powstałą po 1 stycznia 2019 r. (a więc po raz pierwszy dokonując w 2020 r. rozliczenia roku 2019) podatnicy mają możliwość jednorazowego rozliczenia w całości straty do wysokości 5 mln zł (jeżeli oczywiście pozwala na to odpowiednio wysoki dochód, nie niższy niż 5 mln zł). W sytuacji, gdy wysokość straty przekraczała 5 mln zł – strata do wysokości 5 mln zł, w zależności od wysokości wygenerowanego dochodu, będzie mogła być rozliczona w pierwszym roku, natomiast w kolejnych latach 5-letniego okresu podatnik będzie miał możliwość dalszego odliczania straty, jednak w żadnym z lat kwota odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Straty podatkowe powstałe przed 1 stycznia 2019 r. mogły być rozliczane również w ciągu 5-letniego okresu, z tą jednak różnicą, że w żadnym roku wysokość odliczenia nie mogła przekroczyć 50% straty (wcześniej, niezależnie od wysokości, strata była rozliczana przez co najmniej 2 lata podatkowe).
Rozliczenie straty podatkowej w spółce komandytowej – kumulacja dochodu i straty z tego samego źródła
Strata podatkowa, jak wskazano wyżej, może obniżać dochód do opodatkowania – rozliczając stratę trzeba jednak pamiętać, że pomniejsza ona dochód wyłącznie w ramach tego samego źródła przychodu.
Dochód osiągnięty przez wspólnika za pośrednictwem spółki komandytowej zaliczany jest do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Do tego samego źródła zaliczane są także przychody osiągane ze spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz z jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej - przychody i koszty podatnika z działalności prowadzonej w tych formach są więc kumulowane i rozliczane łącznie.
Oznacza to, że jeśli w którejś ze wskazanych wyżej działalności powstała strata, to w kolejnych latach będzie ona mogła być rozliczana z dochodem osiągniętym nie tylko w tej konkretnej działalności, ale także w innych formach (w spółce komandytowej, jawnej czy w jednoosobowym przedsiębiorstwie), nadal jednak w ramach tego samego źródła.
Przykład 1.:
Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, jest także wspólnikiem spółki komandytowej, w której posiada 50% udziału w zyskach. W roku 20XX podatnik z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej wykazał stratę wynoszącą 1 mln zł.
W roku 20XX+1 podatnik osiągnął z jednoosobowej działalności gospodarczej dochód w kwocie 600 tys. zł, natomiast przypadający na niego dochód ze spółki komandytowej (przychody i koszty według udziału w zyskach) wyniósł 500 tys. zł. Łączny dochód osiągnięty przez podatnika w roku 20XX+1 ze źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza” wyniósł zatem 1,1 mln zł. Podatnik może jednak rozliczyć w całości poniesioną w roku 20XX stratę (1 mln zł). Dochód podlegający opodatkowaniu za rok 20XX+1, po odliczeniu straty, wyniesie 100 tys. zł.
Strata bieżąca – odliczenie w trakcie roku
Zaliczanie dochodów osiąganych ze spółki komandytowej i z jednoosobowej działalności gospodarczej do tego samego źródła (przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej) może przyczynić się do poprawy sytuacji podatnika na bieżąco, już w trakcie roku. Wspólnik spółki komandytowej prowadzący również jednoosobową działalność gospodarczą lub będący wspólnikiem w innych spółkach osobowych, ustalając w trakcie roku wysokość zaliczek na podatek, sumuje bowiem przychody i koszty z tych wszystkich działalności i dopiero w ten sposób ustalana jest kwota zaliczki.
W sytuacji, gdy wysokość kosztów w jednej z prowadzonych form działalności przewyższyła w danym okresie kwotę osiągniętych przychodów (strata), natomiast w drugiej osiągnięty został dochód, to strata z jednej działalności na bieżąco będzie pomniejszała wysokość dochodu do opodatkowania i, w konsekwencji, kwotę płaconej zaliczki na podatek dochodowy. Jest to wiadomość szczególnie istotna dla przedsiębiorców, którzy w najbliższych miesiącach spodziewają się spadku przychodów w jednej z prowadzonych działalności – strata będzie bowiem pomniejszała dochody z pozostałych i może się okazać, że podatek w 2020 r. w ogóle nie będzie płacony!
Przykład 2.:
Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, jest także wspólnikiem spółki komandytowej, w której posiada 50% udziału w zyskach.
W marcu 2020 r. podatnik osiągnął z jednoosobowej działalności gospodarczej przychody w kwocie 50 tys. zł, ponosząc jednocześnie koszty w wysokości 100 tys. zł (strata w marcu – 50 tys. zł), natomiast przypadający na niego za marzec dochód ze spółki komandytowej (przychody i koszty według udziału w zyskach) wyniósł 40 tys. zł. Łącznie z prowadzonych działalności podatnik poniósł stratę w wysokości 10 tys. zł. Za marzec podatnik w ogóle nie zapłaci zaliczki na podatek dochodowy.
Do rozliczenia w kolejnym miesiącu pozostała strata w wysokości 10 tys. zł. Jeżeli również w kolejnym miesiącu spółka komandytowa (lub, tym razem, jednoosobowa działalność gospodarcza) osiągnie dochód, to marcowa strata ponownie pomniejszy dochód do opodatkowania za miesiąc kwiecień.
Skontaktuj się z naszymi Specjalistami i dowiedz się co jeszcze możesz zrobić w czasie kryzysu, aby złagodzić jego skutki dla Ciebie i Twojego biznesu!
Kamil Ekiert
Karolina Kroczak
