Tarcza antykryzysowa wprowadza rozwiązania, które umożliwiają przedsiębiorcom skorzystanie z dofinansowania do wynagrodzeń pracowników w sytuacji przestoju bądź zmniejszenia ich czasu pracy. Warunkiem otrzymania dofinansowania jest zawarcie porozumienia z pracownikami. Sprawdź, jak zawrzeć porozumienie z pracownikami, aby skorzystać z dofinansowania.
Co powinno zawierać porozumienie z pracownikami?
Przedsiębiorca, u którego obroty spadły w związku z epidemią koronawirusa może skorzystać z dofinansowania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) do wynagrodzeń pracowników objętych przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy. Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu Dofinansowania do pensji – ile i jak dla pracodawców? Jednym z warunków otrzymania przez pracodawcę dofinansowania z FGŚP jest zawarcie porozumienia z pracownikami. Porozumienie zawierane z pracownikami stanowi jeden z załączników do wniosku o dofinansowanie z FGŚP.
Zgodnie z przepisami tarczy antykryzysowej porozumienie zawierane z pracownikami powinno określać warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Dodatkowo w porozumieniu powinny znaleźć się informacje o grupach zawodowych, które zostały objęte przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy. Nie ma przeszkód, by ze względu na specyfikę wykonywanych czynności niektóre grupy zawodowe w danym zakładzie pracy objąć przestojem ekonomicznym, a w innych grupach zawodowych wprowadzić obniżony wymiar czasu pracy. Warto również pamiętać, że porozumienie nie musi dotyczyć wszystkich pracowników, a jedynie wybranych grup zawodowych.
Porozumienie powinno również określać okres przez jaki obowiązują rozwiązania dotyczące przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Przepisy tarczy antykryzysowej nie wskazują okresu, na jaki należy zawrzeć porozumienie z pracownikami. Mając jednak na względzie, że zawarcie porozumienia z pracownikami jest jednym z warunków, jakich trzeba dopełnić, aby otrzymać dofinansowanie z FGŚP, warto pamiętać by porozumienie zostało zawarte co najmniej na okres, który ma zostać objęty dofinansowaniem. Aktualnie dofinansowanie z FGŚP można uzyskać maksymalnie na okres 3 miesięcy. Jeśli zatem pracodawca chce skorzystać z maksymalnego możliwego okresu dofinansowania porozumienie z pracownikami powinno zostać zawarte na co najmniej 3 miesiące.
Jeśli na mocy porozumienia wprowadzany jest obniżony wymiar czasu pracy, porozumienie powinno zawierać informację, jaki jest obniżony wymiar czasu pracy obowiązujący pracowników. Zgodnie z przepisami tarczy antykryzysowej obniżenie wymiaru czasu pracy możliwe jest maksymalnie o 20%. Wymiar czasu pracy po obniżeniu nie może być jednak niższy niż 0,5 etatu.
Kto zawiera porozumienie z pracodawcą?
Zasadniczo porozumienie z pracodawcą w imieniu pracowników zawierają przedstawiciele pracowników wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Jak wynika z tarczy antykryzysowej - w której użyto liczby mnogiej - przedstawicieli pracowników powinno być co najmniej dwóch. Jeśli natomiast, u pracodawcy działa organizacja związkowa, pracodawca powinien zawrzeć porozumienie z tą organizacja związkową.
Jak wybrać przedstawicieli pracowników?
U większości pracodawców nie działają organizacje związkowe, zatem porozumienie w imieniu pracowników zawierać będą przedstawiciele pracowników. Przepisy tarczy antykryzysowej wskazują jedynie, że przedstawiciele pracowników mają zostać wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Nie u wszystkich pracodawców funkcjonuje jednak określony tryb wyłaniania przedstawicieli pracowników. W takim przypadku powstaje pytanie, jak wyłonić przedstawicieli pracowników, którzy będą mogli zawrzeć w imieniu pracowników porozumienie z pracodawcą.
Przepisy tarczy antykryzysowej, jak również przepisy kodeksu pracy nie zawierają regulacji wskazujących, w jaki sposób należy wyłonić przedstawicieli pracowników. Z tego też względu należy przyjąć, że pracodawca ma swobodę w ustaleniu tego trybu i reguł wyboru przedstawicieli pracowników. Tryb wyboru przedstawicieli pracowników pracodawca może określić w regulaminie pracy. Pracodawca ma również możliwość ustanowienia regulaminu wyboru przedstawicieli pracowników wyłącznie w celu zawierania porozumień dotyczących ochrony miejsc pracy w związku z wystąpieniem pandemii koronawirusa. Nie ma jednak obowiązku, by kwestie związane z wyborem przedstawicieli pracowników zostały ujęte w regulaminie.
Niezależnie od swobody pracodawcy w ustaleniu zasad wyłaniania przedstawicieli pracowników należy pamiętać, że przedstawiciele pracowników reprezentują interesy załogi, a zatem niedopuszczalne jest odgórne narzucenie przedstawicieli pracowników przez pracodawcę. Co również istotne pracodawca powinien stworzyć możliwość udziału w wyborze przedstawicieli dla wszystkich albo przynajmniej dla reprezentatywnej grupy pracowników. W dobie pandemii koronawirusa dobrym rozwiązaniem jest przeprowadzenie wyborów przedstawicieli pracowników w trybie zdalnym. Takie przeprowadzenie wyboru przedstawicieli pracowników nie tylko umożliwi udział w wyborze przedstawicieli wszystkim pracownikom, ale również znacznie zmniejszy ryzyko zakażenia się przez pracowników koronawirusem.
W przypadku trudności z wyborem przedstawicieli pracowników np. z uwagi na trwający przestój czy wykonywanie przez część pracowników pracy zdalnej, tarcza antykryzysowa daje możliwość zawarcia przez pracodawcę porozumienia z przedstawicielami pracowników, którzy zostali wybrani przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy.
Jakich formalności należy dopełnić po zawarciu porozumienia?
W terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia pracodawca powinien przekazać kopię porozumienia właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Należy również pamiętać o poinformowaniu wszystkich pracowników objętych porozumieniem o jego treści, w szczególności wskazując w jakim zakresie i przez jaki okres nastąpi zmiana warunków i trybu wykonywania pracy przez danego pracownika.
Skutki zawarcia porozumienia
Zawarcie porozumienia określającego warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy powoduje okresową zmianę treści stosunków pracy objętych nim pracowników. Zmiana warunków i trybu wykonywania pracy obowiązuje przez okres wskazany w porozumieniu. Co istotne wprowadzenie powyższych zmian na mocy porozumienia nie wymaga uzyskania indywidualnej zgody od poszczególnych pracowników. Niezależnie zatem czy dany pracownik wyraził zgodę na zmianę warunków pracy, porozumienie zawarte przez pracodawcę z przedstawicielami pracowników jest dla takiego pracownika wiążące. W takim przypadku nie zachodzi również konieczność aneksowania umów o pracę zawartych z pracownikami objętymi porozumieniem.
Kancelaria PragmatIQ stale analizuje proponowane zmiany. Jesteśmy w pełnej gotowości by doradzić w zakresie prowadzenia działalności w tych nowych, trudnych czasach i jednocześnie wskazać, z jakiego wsparcia przedsiębiorcy mogą skorzystać.
Karolina Matkowska, Paulina Bąk