
Artykuł został przygotowany w oparciu o stan prawny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2020 r. Od dnia 1 stycznia bądź od 1 maja 2021 r. spółki komandytowe stały się podatnikami CIT, co powoduje, że informacje zawarte w niniejszym artykule przestały być aktualne. Jednakże niniejszy artykuł może okazać się pomocny do spraw i postępowań dotyczących okresu sprzed 1 stycznia 2021 roku, ponieważ do dochodów osiągniętych przez spółkę komandytową przed uzyskaniem przez nią statusu podatnika CIT stosuje się regulacje zawarte w ustawach o PIT i CIT w brzmieniu obowiązującym przed dniem, w którym spółka komandytowa stała się podatnikiem podatku CIT. Aktualne informacje dotyczące opodatkowania spółki komandytowej znajdziesz w artykułach CIT dla komandytowych – jaki jest ostateczny kształt ustawy? oraz CIT w spółce komandytowej – na co zwrócić uwagę?. |
Na początku trzeba zaznaczyć, że spółka komandytowa jest odrębnym podmiotem od wspólników i może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania (art. 8 kodeksu spółek handlowych). W konsekwencji, umowy pożyczki zawierane między wspólnikiem a spółką komandytową są co do zasady skuteczne w świetle prawa handlowego i cywilnego. Zatem nie ma prawnych przeszkód by udzielił Pan pożyczki spółce komandytowej, w której jest Pan wspólnikiem.
Warto jednak zastanowić się nad podatkowymi konsekwencjami takiej operacji. Spółka komandytowa nie ma bowiem podmiotowości podatkowej w zakresie podatków dochodowych (nie jest podatnikiem CIT, ani PIT). Jest jednak uznawana za formę uzyskiwania dochodów przez podatników. Przychody i koszty ponoszone przez spółkę komandytową są rozdzielane między będących podatnikami wspólników proporcjonalnie do ich udziału w zysku i w ten sposób wpływają na wysokość ich opodatkowanych dochodów. Zatem, zasadniczo gdy wspólnik sprzedaje towary lub świadczy usługi na rzecz spółki wystąpi u niego zarówno przychód w wysokości otrzymanego wynagrodzenia i koszt w kwocie wynikającej z udziału w zyskach w spółce.
W sytuacji jednak, gdy wspólnik udziela pożyczki spółce komandytowej i otrzymuje z tego tytułu odsetki sposób rozliczenia podatkowego niekorzystnie odbiega od przedstawionych powyżej zasad ogólnych. Zarówno ustawa o PIT jak i ustawa o CIT wyłączają bowiem z kosztów podatkowych „odsetki od kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów” (art. 23 ust.1 pkt 9 ustawy o PIT i art. 16 ust 1 pkt 13 ustawy o CIT). Takim kapitałem bez wątpienia jest kwota pożyczki udzielonej spółce komandytowej przez jej wspólnika. Tak jak wspomniano wcześniej, spółka komandytowa nie jest w świetle prawa podatkowego podmiotem odrębnym od wspólnika , tylko właśnie jego źródłem przychodów. Gdy udzieli Pan pożyczki spółce, w której jest Pan wspólnikiem, otrzymane odsetki będą co do zasady Pana przychodem ze źródła „kapitały pieniężne”. Nie będzie Pan mógł jednak zaliczyć w koszty przypadającej na Pana kwoty odsetek wypłacanych przez spółkę. Warto zaznaczyć, że dla pozostałych wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w zysku, odsetki od pożyczki będą stanowiły koszt uzyskania przychodów.
Przykład
Załóżmy, że jest Pan wspólnikiem w 3-osobowej spółce komandytowej. Każdemu ze wspólników przysługuje równe prawo do udziału w zysku. Udzielił Pan spółce pożyczki w wysokości 1,5 mln zł (np. na zakup nowych maszyn w przedsiębiorstwie spółki), roczna kwota odsetek wynosi 150 tys. zł. Wypłacone odsetki stanowią dla Pana przychód z kapitałów pieniężnych. Każdy z Pana wspólników będzie mógł pomniejszyć przychody z działalności gospodarczej o 50 tys. zł. Zgodnie z przytoczonym wyżej wyłączeniem, przypadająca na Pana kwota odsetek (50 tys. zł) nie będzie stanowiła dla nikogo kosztu uzyskania przychodu.