Geneza spółki komandytowej sięga XI wieku. Wówczas w średniowiecznych Włoszech powstała umowa o nazwie accomanditaria, która dała początek współczesnej spółce komandytowej. Na podstawie tej umowy osoby posiadające określone towary lub środki pieniężne powierzały je kupcowi morskiemu, który w trakcie swoich podróży obracał otrzymanym kapitałem, a następnie rozliczał się z osobami, od których uzyskał środki. Z czasem umowa ta zaczęła być wykorzystywana również w handlu lądowym. Mimo istotnych różnic pomiędzy kształtem współczesnej spółki komandytowej, a jej jedenastowiecznym pierwowzorem, należy zauważyć, iż w rzeczywistości istota umowy accomanditaria nie odbiegała znacznie od funkcji dzisiejszych spółek komandytowych. Na podstawie takiej umowy jeden wspólnik wnosił bowiem swój majątek, lecz pozostawał bierny, drugi natomiast wnosił przede wszystkim swoją aktywność, zaradność oraz umiejętności handlowe. Wraz z rozwojem przedstawionej formy działalności zobowiązująca umowa określająca współpracę pomiędzy jej stronami przekształciła się w samodzielną strukturę organizacyjną.
Pierwotnie jedynie prawo zwyczajowe regulowało umowę spółki komandytowej. Z czasem jednak dokonywano stopniowej kodyfikacji przepisów o tej spółce. Jedną z pierwszych takich kodyfikacji, która miała szczególne znaczenie dla rozwoju instytucji spółki komandytowej był statut boloński z 1583 r. Dokument ten przewidywał bowiem pewne rozwiązania charakterystyczne dla dzisiejszych spółek komandytowych, m.in. obowiązkową rejestrację spółki oraz osobistą i solidarną odpowiedzialność komplementariuszy.
Kolejnym istotnym etapem w rozwoju spółki komandytowej było skodyfikowanie regulujących ją przepisów w dziewiętnastowiecznych kodeksach prawa handlowego. W pierwszej kolejności uregulowano spółkę komandytową we francuskim Kodeksie handlowym z 1807 roku. Bardzo istotną regulację dotyczącą spółki komandytowej przewidywał również Powszechny Niemiecki Kodeks Handlowy z 1862 roku. Unormowania zawarte we wskazanych aktach prawnych przewidywały rozwiązania odpowiadające w znacznej mierze współczesnym regulacjom prawa handlowego.
W II Rzeczpospolitej Polskiej instytucję spółki komandytowej regulowały akty prawne byłych państw zaborczych. Dopiero 27 czerwca 1934 roku wydane zostało rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej – Kodeks handlowy, zawierające kompleksową regulację spółki komandytowej. Po drugiej wojnie światowej i zmianie systemu polityczno-ekonomicznego w Polsce instytucja spółki komandytowej, choć formalnie nadal istniała w Kodeksie handlowym, nie była wykorzystywana, a w 1965 roku oficjalnie uchylono przepisy ją regulujące. W 1991 roku przywrócono regulację dotyczącą spółki komandytowej w praktycznie nie zmienionym kształcie. 15 września 2000 roku uchwalony został obecnie obowiązujący Kodeks spółek handlowych, który wszedł w życie 1 stycznia 2001 roku. Kodeks ten uchylił Kodeks handlowy z 1934 roku.
Historia pewnej spółki komandytowej, zawartej w XVIII-wiecznej Hiszpanii między Don Gasarem Suarezem a Seniorem Livardesem, pojawia się w filmie "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hassa.
(Opracowano na podstawie: Aleksander Kappes, Spółka komandytowa. Tworzenie. Funkcjonowanie. Wzory umów, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 1999)
