Nie jest możliwe usunięcie wspólnika na mocy uchwały wspólników albo zmiany umowy spółki bez zgody wykluczanego wspólnika. Jedynym sposobem na usunięcie wspólnika ze spółki komandytowej bez jego zgody jest wytoczenie przed sądem powództwa o wyłączenie wspólnika ze spółki. Podstawą takiego powództwa jest stosowany odpowiednio do spółki komandytowej art. 63 §2 Kodeksu spółek handlowych.
Aby takie powództwo było skuteczne musi zaistnieć ważny powód po stronie wspólnika, który ma być ze spółki wyłączony. Kodeks spółek handlowych nie wskazuje co może być ważnym powodem wyłączenia wspólnika pozostawiając ocenę sądowi rozpatrującemu sprawę. Wskazuje się, że ważnym powodem wyłączenia wspólnika ze spółki może być jego zawinione działanie (np. naruszenie zakazu działalności konkurencyjnej, działanie na szkodę spółki, brak możliwości porozumienia i współpracy z danym wspólnikiem, rażące naruszanie obowiązków przez wspólnika) jak i okoliczność niezawiniona przez niego (np. przewlekła choroba uniemożliwiająca dalsze uczestnictwo w spółce).
Wszystko, co musisz wiedzieć o spółce komandytowej jako podatniku CIT znajdziesz w V wydaniu książki “Komandytowa w pytaniach i odpowiedziach”. Zamów teraz!
Do skutecznego wniesienia takiego powództwa konieczne jest, aby zostało ono złożone przez wszystkich pozostałych wspólników. Powództwa takiego nie może natomiast wnieść sam wspólnik, po którego stronie zachodzi powód wyłączenia ze spółki. To co może on zrobić, to wypowiedzieć umowę spółki.
Co ważne żądanie wyłączenia wspólnika jest dopuszczalne tylko w spółce co najmniej trzyosobowej. W spółce dwuosobowej, w razie konfliktu między wspólnikami, właściwym jest powództwo o rozwiązanie spółki.
W razie wyłączenia wspólnika ze spółki przez sąd rozliczenie z nim następuje według tych samych zasad jak przy wypowiedzeniu umowy spółki, tj. spółka musi mu wypłacić w pieniądzu wartość jego udziału kapitałowego określoną na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki. Jako dzień bilansowy należy wówczas przyjąć dzień wniesienia pozwu.
O sporach wspólników piszemy także w artykule Spór wspólników – czyli jak przeciwdziałać konfliktowi w spółce i jak wyjść z niego zwycięsko?
Część ze sporów zostaje rozwiązana w drodze porozumienia między wspólnikami, jednak czasami konflikt jest tak intensywny, że strony nie mogą się porozumieć. Obejrzyj nasz film instruktażowy, aby dowiedzieć się "Jak przygotować się do sporu między wspólnikami?"